Ανουίγ, Ζαν

(Jean Anouilh, Μπορντό 1910 – 1987). Γάλλος θεατρικός συγγραφέας. Στις πρώτες του κωμωδίες,όπως Η Ερμίνα (1932), Ο ταξιδιώτης χωρίς αποσκευές (1937) και Η άγρια (1938), που μπορούν να θεωρηθούν προοίμιο της μελλοντικής θεατρικής του δραστηριότητας, διαγράφονται τα βασικά θέματα της θεατρικής του δημιουργίας και, πρώτο απ’ όλα, η εξέγερση του ανθρώπου εναντίον μιας τυραννικής κοινωνίας, εξέγερση που απορρίπτοντας με απόλυτη αδιαλλαξία κάθε είδους συμβιβασμό μένει φυλακισμένη μέσα στα ίδια τα όριά της και εξαντλείται σε ένα στείρο άγχος, χωρίς δυνατότητα να απαλλαγεί από αυτό. To θέμα αυτό, κοινό σε όλα τα έργα του Α., αναπτύσσεται ωστόσο με τρόπους διαφορετικούς, που φτάνουν από το δράμα έως τη σάτιρα και το παιχνιδιάρικο και αισθηματικό βοντβίλ (vaudeville). Σε αυτή την κλίμακα αντιστοιχούν και οι συλλογές στις οποίες διαιρείται το θέατρό του: θεατρικά έργα μαύρα, ρόδινα, φρικώδη, αστραφτερά (pieces noires, roses, grincantes, brillantes). Στα μαύρα ανήκουν, εκτός από αυτά που αναφέρονται παραπάνω, η Ευρυδίκη (1942), η Αντιγόνη (1944) και η Μήδεια (1953), εμπνευσμένα από τα αρχαία πρότυπα, εκσυγχρονισμένα όμως από τον συγγραφέα. Ο Α. από αυτή την άποψη είναι ένας από τους καλύτερους εκπροσώπους του νεοκλασικού ρεύματος στο σύγχρονο γαλλικό θέατρο, που δεν άφησε ανεπηρέαστους ούτε τον Καμί ούτε τον Σαρτρ. Στα ρόδινα ανήκουν, μεταξύ άλλων, Ο χορός των λωποδυτών (1938) και Η Λεοκάντια (1939), και τα δύο πλούσια σε πνευματώδη φαντασία. Ανάλογη είναι και η έμπνευση του Α. στα αστραφτερά έργα του, όπως Η πρόσκληση στον πύργο (1947) και Ο τιμωρημένος έρωτας (1950). Οι φρικώδεις κωμωδίες του, όπως η Αρντέλ ή η Μαργαρίτα (1948) και το γκροτέσκο Βαλς των ταυρομάχων (1952), συνδέονται αντίθετα με τις μαύρες. Από τα ιστορικά του έργα πρέπει να αναφερθούν Ο Κορυδαλλός (1953), με ηρωίδα τη Ζαν ντ’ Αρκ, και ο Μπέκετ ή η τιμή του θεού (1959). Το 1961 έγραψε τη Σπηλιά.Κατά περιόδους, ο Α. ασχολήθηκε και με τη σκηνοθεσία στο θέατρο και στον κινηματογράφο με αξιόλογη επιτυχία. Ο Α. υπήρξε συγγραφέας πολύμορφος και αστραφτερός, η γλώσσα του όμως είναι λιτή και μελετημένη· το χιούμορ του, άλλοτε ελαφρύ και παιχνιδιάρικο και άλλοτε πικρό και σκωπτικό, καταφέρνει να γίνεται καυστική ειρωνεία. Σκηνή από παράσταση του ιστορικού δράματος «Ο κορυδαλλός» (1953) του Γάλλου θεατρικού συγγραφέα Ζαν Ανουίγ.